Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG Telefoon (070) 340 79 11 Fax (070) 340 78 34 Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX DEN HAAG Correspondentie uitsluitend richten aan het postadres met vermelding van de datum en het kenmerk van deze brief. Internetadres: www.minvws.nl De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Ons kenmerk Inlichtingen bij Doorkiesnummer Den Haag DGB/FIG-2152560 6 februari 2001 Onderwerp Bijlage(n) Uw brief Toegankelijkheid van internet voor - gehandicapten: Drempels Weg! Aanleiding De nieuwe mogelijkheden van het internet en communicatietechnologie hebben een enorme invloed op de maatschappelijke kansen van alle mensen, en dat zal in de nabije toekomst alleen maar sterker worden. Voor mensen met een handicap biedt deze technologie kansen en bedreigingen. Het is van belang de kansen te benutten en de bedreigingen (zo veel mogelijk) te voorkomen. We staan aan de vooravond van een technische herziening van websites onder meer door de opkomst van mobiel internetten en breedband internet. Door nu in de ontwikkelingsfase van producten en diensten die deze technologie toepassen, aandacht te vragen voor het gegeven dat niet iedereen dezelfde (fysieke of verstandelijke) mogelijkheden heeft, kunnen we deze technologie gebruiken voor het verminderen van achterstanden. Voor mensen met een handicap is internet een onmisbaar communicatiemiddel. Uit een behoefte-inventarisatie die ik in 2000 heb laten uitvoeren blijkt dat internet door gehandicapten wordt ervaren als een deur naar de wereld die de beperkingen (deels) kan opheffen. De kans dat mensen met een handicap geen aansluiting vinden met de ontwikkeling van internet is groter dan voor andere mensen tenzij in de ontwerpfase rekening is gehouden met de mogelijkheden om aanpassingen in te bouwen. Als men aansluiting vindt, dan zijn de voordelen van internet voor deze groep relatief groter. De moeite die we moeten doen om de toegang tot het internet voor iedereen te realiseren is nu nog te overzien. Hoe langer we wachten, hoe moeilijker het wordt. Toegang in technische zin kan gerealiseerd worden door de regels van 'universal design' toe te passen. Uit de behoefte-inventarisatie blijkt dat partijen hun verantwoordelijkheid voor de ontsluiting van internet voor iedereen eerder willen c.q. kunnen nemen, als de overheid stimulerend optreedt. Toegankelijkheid van internet In 1994 is het World Wide Web Consortium (W3C) opgericht. Vanaf 1996 heeft het W3C een centrale rol gespeeld in het ontwikkelen van richtlijnen voor toegankelijke websites, met name bedoeld om ook gehandicapten te laten deelnemen aan het internet. De richtlijnen van het W3C worden met name door overheden, universiteiten en IT bedrijven onderschreven. De Amerikaanse overheid heeft in 1998 zelfs alle overheidsorganisaties in eigen land verplicht de eigen websites aan de W3C richtlijnen te laten voldoen. Daarmee is een standaard voor toegankelijke websites bepaald. De 'tien geboden' van W3C voor het maken van toegankelijke sites luiden als volgt: 1. Plaatjes en animaties. Gebruik het alt attribuut om de functie van elke illustratie te beschrijven. 2. Image maps. Gebruik MAP en geef tekst voor de hotspots. 3. Multimedia. Geef bijschriften en transcripties voor audio en beschrijvingen voor video. 4. Hypertekst-links. Gebruik tekst die zinvol is buiten zijn context. Bijvoorbeeld: vermijd "klik hier". 5. Organisatie van een pagina. Gebruik kopjes, lijsten en een consistente structuur. Gebruik CSS voor de lay-out en stijl waar mogelijk. 6. Grafieken en diagrammen. Geef een samenvatting of gebruik het longdesc attribuut. 7. Scripts, applets en plug-ins. Geef alternatieven voor het geval dat dynamische ei-genschappen ontoegankelijk zijn of niet worden ondersteund. 8. Frames. Gebruik NOFRAMES en zinvolle titels. 9. Tabellen. Zorg dat de tabel begrijpelijk is als hij regel voor regel wordt gelezen. Geef een samenvatting. 10. Controleer uw werk. Valideer. Gebruik hulpsoftware, checklists en richtlijnen van W3C. De complete richtlijnen zijn te vinden op www.w3.org/WAI. Activiteiten Het laatste deel van 2000 heb ik gebruikt om de eerste stappen te zetten naar verbetering van de positie van mensen met een handicap. De behoefte-inventarisatie onderbouwt de noodzaak tot handelen. Daarnaast is onder meer een omgevingsanalyse opgesteld, zijn de richtlijnen voor toegankelijke websites onderzocht en is een onderzoek met betrekking tot het hanteren van een keurmerk uitgevoerd. De behoefte-inventarisatie en de omgevingsanalyse treft u hierbij aan. Op basis van de onderzoeksresultaten heb ik besloten in 2000 aandacht te vragen voor dit thema. Daarvoor heb ik het project 'Drempels Weg!' in het leven geroepen. Begin maart zal ik enkele gehandicapten vragen als mijn internet-ambassadeurs op te treden en aandacht te vragen voor de toegankelijkheid van internet. De ambassadeurs zullen vier gehandicapten zijn, een verstandelijk gehandicapte, een lichamelijk gehandicapte, een visueel gehandicapte en een auditief gehandicapte. Deze ambassadeurs zullen, ondersteund door VWS, vanuit het perspectief van de gehandicapte zelf aandacht vragen voor de toegankelijkheid van internet voor mensen met een handicap. Daarnaast organiseer ik op 28 maart a.s. rond het thema toegankelijkheid van internet voor gehandicapten een (openings)manifestatie in de Jaarbeurs in Utrecht. Uitgenodigd zullen onder meer worden gehandicapten, aanbieders van informatie via internet (waarbij de nadruk op gemeenten zal liggen), bouwers van websites, en belangenorganisaties. Nadere informatie treft u aan op de website www.drempelsweg.nl. De informatie op deze website zal uiteraard actueel worden gehouden. De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Margo Vliegenthart